خواص والک یا سیر کوهی سپارده و اشكورات

 

 

والك كوهي يا بزوشاقه[ سير وحشي يا سير خرسي ..]

 

     والک کوهی نوعی سبزی وحشی و خودرو است که در رشته کوه البرز و فقط در فصل بهار می ‌روید. سرشار از کلسیم و انواع ویتامین های نافع بدن است.
والک یکی از گونه‌ های سیر و به اصطلاح نوعی سیرکوهی است. نام علمی آن Allium ursinum L و نام انگلیسی آن Board-leaved Garlic، wild Garlic و از خانواده Liliaceae می باشد.
با نام‌ های پیاز خرسی، سیر جنگلی، سیر خرس نیز از آن یاد می ‌شود. والک بسیار ملایم ‌تر و شیرین ‌تر از سیر معمولی است و بیشتر مصرف دارویی دارد. بوی آن شبیه پیاز است.

قسمت مورد استفاده ی والک، گیاه جوان و به ندرت از گیاه خشک شده یا عصاره آن است.

ترکیبات شیمیایی والک :

       والک حاوی ترکیباتی مانند اسانس فرار که حاوی ترکیبات گوگردی است، می باشد. والک را در فصل بهار می‌ چینند و برای فصول دیگر به دو روش فریز کردن و یا خشک کردن نگهداری می‌ کنند. در صورتی که بخواهید سبزی والک را خشک کنید، حتماً باید به روش خشک کردن در سایه عمل کنید.

 

خواص و اثرات دارویی والک :

1-والک در موارد تصلب شرایین، اسهال، اتساع روده ای، آنفلوانزا، برونشیت، بیماری اسهال خونی از نوع آمیبی و سیاه سرفه به کار می رود.

 2-خوردن آن تنفس را آسان و تنگی نفس را درمان مى کند.

3-مداومت در خوردن والک سبب ریزش موى سفید و در آمدن موى سیاه به جاى
آن می شود. این خاصیت به علت داشتن فلز منگنز است که در آن زیاد بوده
و عامل سیاهى موى بدن انسان مى باشد

4- والک با انبساط ملایم عروق خونی سبب کاهش فشار خون می شود.

 5-سرشار از ویتامین C بوده و داراى لعاب و صمغ زیاد مى باشد.

6-والک برای تصفیه خون بسیار مفید است و در ناراحتی‌ های هاضمه کمک می ‌کند و خواص پیاز آن تا حدود زیادی شبیه سیر است.

7- مصرف گیاه والک باعث کاهش قند و پیشگیری از افزایش فشار خون در مبتلایان به دیابت می ‌شود.

8-والک یا سیر کوهی برای کسانی که تنگی عروق دارند و همچنین برای سرگیجه بسیار مفید است.

 9-این گیاه ضد عفونى کننده ی قوى است؛ به هضم غذا کمک مى کند و ضد کرم معده و کرم کدو است.

10- اثر خوبى بر روى اعصاب دارد و از آن براى درمان نسیان، تقویت اعصاب و اشخاص ‍فلج استفاده می کنند.

11-تسکین دهنده ی درد روماتیسم ، سیاتیک و نقرس مى باشد.

12-ادرار را باز مى کند و رنگ چهره را نیکو مى سازد.

13-پادزهر سموم حیوانى و غذایى هست.

14-مداومت در خوردن والک سبب ریزش موى سفید و در آمدن موى سیاه به جاى آن می شود. این خاصیت به علت داشتن فلز منگنز است که در آن زیاد بوده و عامل سیاهى موى بدن انسان مى باشد. از این نظر شباهت زیادى به سیر دارد.

15-به علت داشتن املاح زیاد، خون را قلیایى کرده و اسیدی بودن آن را از بین مى برد.

16-میوه ی والک بسیار خنک و ضد رطوبت بدن است و راه ورود میکروب ها را به عروق مى بندد و از خونریزى و فساد خون جلوگیرى کرده و رقت خون را درمان مى کند.

17-ملین و اشتهاآور بوده و ادرار را زیاد مى کند.

18سیر کوهی برای کسانی که تنگی عروق دارند و همچنین برای سرگیجه
بسیار مفید است

19-مسکن صفرا و پاک کننده صفرا از امعاء است.

20-بهترین درمان روماتیسم و تصلب شرائین است، براى کسانى که از درد معده رنج مى برند، میوه ى خوبى است و از تحریکات جلدى جلوگیرى مى نماید.

21-شربت والک براى مبتلایان به تب و آبله مرغان و سرخک بسیار مفید است. غرغره ی جوشانده ی آن براى درمان دردگلو و آنژین سود فراوان دارد.

22-سکنجبین میوه آن خنک کننده بوده و براى رفع یرقان و التهاب صفرا و کبد سودبخش است.

23-اگر بر روی پوست مالیده شود باعث قرمزی پوست می شود.

24-به صورت موضعی برگ های له شده ی آن را می توان برای از بین بردن آبسه و کورک به کار برد.

25-مالیدن عصاره میوه ى والک جهت زخم هاى آبدار و چرکى نافع بوده، آن ها را خشک مى کند و گل آن نیز همین خاصیت را دارد.

26-ضماد برگ والک جهت زخم هاى سرد و برآمدگى چشم از حدقه مفید است. عصاره ی برگ و ساقه ی آن که تازه چیده و کوبیده شده را با کمى صمغ مخلوط نمایید، جهت امراض ‍چشم مخصوصا جوش پلک و ریزش اشک، ناخنه و ورم پلک چشم مفید مى باشد.

27-جویدن برگ والک جهت ورم لثه و رفع بى حسى آن مفید مى باشد. جوش هاى دهان را از بین مى برد و بوى بد دهان را برطرف مى نماید.

28-نوشیدن آب برگ و ساقه ی آن که تازه باشد با کمى صمغ عربى جهت تقویت معده و خونریزى معده و بند آمدن اسهال و معالجه بواسیر نافع است.

29-گل والک نیز اسهال را بند مى آورد و ضماد برگ آن بر روى دکمه بواسیر خونى نافع است.

30-نوشیدن جوشانده ى ریشه ی والک علاوه بر بند آمدن اسهال، سنگ کلیه و مثانه را خرد مى کند.

از برگ این گیاه تا می توانید استفاده کنید و چنان چه در اختیار ندارید از سیر معمولی چه از برگ و چه از پیاز آن میل نمایید. اثر گیاه تازه بهتر از پخته ی آن است. برگ آن را همراه با جعفری و پیازچه به صورت سبزی خوردن یا سالاد، سوپ، آش کوکوی بدون تخم مرغ می توانید تناول نمایید.

توجه: لازم به یادآوری است این گونه گیاهان وحشی را بدون شناسایی کامل نباید مصرف کرد. 

 

 

خواص گياه والك از زبان آقاي شجاعي متخصص دارو سازي

یکی از فواید گیاه والک گیاه ناراحتی های دستگاه هاضمه را رفع می كند و ...

متخصص داروسازی گیاهی گفت: تحقیقات نشان داده است كه گیاه والك ناراحتی های دستگاه هاضمه و گوارش را رفع می كند.

ایشان افزود: والك ، گیاهی از خانواده لیلیاسه و شبیه  سیر است اما بوی آن ملایم تر و طعم آن شیرین تر از سیر است.

این عضو هیات علمی موسسه طب اسلامی و مكمل دانشگاه علوم پزشكی تهران اضافه كرد: والك، نوعی سبزی صحرایی و دارای برگ های بلند و نوك تیز و دم برگ بلندی است كه برای تصفیه خون، مفید است.

 شجاعی گفت: این سبزی همچنین موجب كاهش كلسترول خون و كاهش خفیف سطح قند خون می شود.

وی، خواص آنتی اكسیدانی، ضد میكروبی و مهار تجمع پلاكت را از دیگر خواص والك برشمرد و افزود: گیاه والك می تواند برای مشكلات قلبی و عروقی مفید باشد.

متخصص داروسازی گیاهی اظهار داشت: هرچند تماس با گیاه والك می تواند برخی حساسیت های پوستی را ایجاد كند اما درعین حال پمادهای ساخته شده از عصاره این گیاه در درمان برخی از بثورات -دانه های- پوستی و كورك -نوعی جوش بزرگ پوستی- تاثیرگذار است.

شجاعی خاطرنشان كرد: والك كه در خارج از كشور به آن سیر خرسی می گویند ، پیاز زیرزمینی شبیه سیر دارد و در مناطق كوهستانی مانند رشته كوه های البرز و در مناطق فشم، همدان و كرمانشاه می روید.

وی یادآور شد: این سبزی صحرایی را فقط در فصل بهار می توان جمع آوری كرد اما می توان از سبزی خشك این گیاه نیز استفاده كرد اما در این حالت توصیه می شود از روش سایه خشك یا فریز برای نگهداری آن استفاده شود.

 متخصص داروسازی گیاهی گفت: بهترین حالت استفاده از والك ، بصورت تازه است كه در مناطق گوناگون كشور به عنوان سبزی خوردن و گاهی در طبخ غذاها مانند كوكو بكار گرفته می شود.

 

 

گياه والك در كوهستانهاي اشكور :

 

      گیاهی که در ارتفاعات اشکور می روید و به بوزشاقه معروف است. اين گياه در نواحي كوهستاني يافت مي شود . يك گياه وحشي مي باشد . گياهان وحشي دامنه هاي البرز بخصوص اشكور را اول بايد خوب بشناسيم بعد با مشورت مصرف كنيم چه بسا گياهي را اشتباهي بجاي گياه ديگر مصرف كنيم اثر معكوس بدهد در صمن  بعضي از اين گياهان ممكن است سمي باشند . گياهان سمي بيشتر در گياهان وحشي يافت مي شود كه بايد مواظب باشيم .

       گياه والك كه در اشكور به بوزشاقه معروف است در نواحي ديگر به اسم هاي ديگر نام برده مي شود . اين گياه بنام هاي سير وحشي ؛ سير كوهي ، پياز خرسي ؛ پياز خرس ؛ سير جنگلي شناخته مي شود . مصرف گياهان از جمله گياه والك بصورت تازه بهتر از پخته آن است كه همراه سبزيجات ديگر بعنوان سبزي خوردن هم مي تواند مصرف شود . برگ آن را همراه با جعفری و پیازچه به صورت سبزی خوردن یا سالاد، سوپ، آش کوکوی بدون تخم مرغ می توانید تناول نمایید. اين گياه وحشي خودرو فقط سه ماه در سال يعني فصل بهار مي رويد بهتر است .براي قلب و گوارش و رماتيسم و دهها بيماري مفيد است .

    در اشكورات دهها نوع گياه دارويي يافت مي شود كه اكثر در فصل بهار مي رويند . اميدواريم مسئولين محترم  اكيب هايي را اين فصل به ارتفاعات اين منطقه گسيل دارند تا با شناسايي و آموزش اين گياهان هم مردم را از مصرف داروهاي شيميايي دور كنند هم ممر درامدي براي كشاورزان محترم بشود تا فقط به گل گاوزبان و امثالهم اكتفا نكنند. مردم اشكور كمترين اطلاعات را راجع به اين گياهان دارويي دارند . مثلا" خواص گياه آقطي يا پيلم را نمي دانند وقتي هم به آنها ميگويي اين فوايد را دارد با تعجب مي خندند . پدر بزرگ من در كودكي به قزوين رفته بود از مصرف كنگر توسط تعجب كرده بود و به بازاريان گفته اين گياه در اشكور فقط  مورد مصرف دام و يابو هست نه انسان . متاسفانه با درگز يا داس تمام گياهان مثل آقطي ؛ گزنه ؛ گنگر ...را هرس مي كنند و مي ريزند دور تا مثلا باغشان زيباتر شود .

    بنظر حقير بايد مردم را به مطالعه دعوت كرد فرهنگ سازي كرد تا فقط به كشت و فروش چند گياه بسند نكنند .

        اشكور دهها نوع گياه دارويي دارد ولي فقط چند نوع آنرا مي شناسند و پرورش مي دهند . گناهي ندارند چون اطلاعات ضعيف و نادرست دارند اصلا فرهنگ سازي نشده . كشور ما از هر نظر غني از معادن و ثروت خدادادي و فراوان از گياهان دارويي و جوانان سالم و باهوش اما متاسفانه مطالعات جوانان و مردم ما كم است . يك جوان هم بايد روزنامه بخواهد هم اخبار گوش دهد هم كتاب بخواند هم مطلب علمي و هم مطلب تاريخي . بايد چند ساعت مطالعه داشته باشد اما بعضي حتي در هفته چند دقيقه هم مطالعه نمي كنند .

      البته نسبت به ده سال قبل اشكور از نظر علمي پيشرفت داشته مثلا دهها وبلاگ و سايت به مردم اشكور خدمت رساني مي كنند اميدواريم استفاده كنند. حقير گاهي براي گردآوري مطلب ساعتها وقت مي گذارم دلم باين خوش است كه هم ولايتي هايم استفاده كنند .

 نويسنده اسماعيل اشكور كيايي

 

--------------------------------------

منابع مقاله :

تحقيقات ميداني  [پرسش از مردم ]

سايت بيتوته

وبلاگ پلام اشكور

پارسي طب [ درمورد گياهان سنتي و فوائد آن ...]

.....

تحقيق و گردآوري : اسماعيل اشكور كيايي م 1348 سپارده