مريخ اشكور يا وليك مازندران  [ زالزالك وحشي به زبان فارسي ]

   

 

مريخ اشكور يا وليك مازندران  [ زالزالك وحشي به زبان فارسي ]

فصل شكوفه درخت مريخ يا زالزالك وحشي

مريخ به گويش اشكوري - وليك به زبان مازندراني - كمار به لاهيجاني - كچيل به رامسري و در فارسي هم زالزالك وحشي ناميده مي شود . اگر رنگ ميوه سرخ باشد مريخ يا وليك سرخ و اگر سياه باشد مريخ يا وليك سياه مي گويند .

.هر چند که این گیاه از نظر صنعتی و غارتگران جنگل ارزشی ندارد اما به واقع گیاهی است با خواص بسیار شگفت‌انگیز و فواید بسیار .گياهي  است که حداکثر ارتفاع آن به حدود 3 متر می‌رسد و قطر ساقه آن به ندرت از 15 سانتی متر تجاوز می‌کند و در فصل بهار گل‌های سفید ریزی بر سرشاخه‌های خود دارد و منبع تغذیه‌ای خوبی برای حشرات بخصوص زنبورعسل است.

دارای تیغ های بلند بوده و گاهی بلندای این تیغ‌ها به بیش از 5 سانت می‌رسد که بسیار تیز هم می‌باشند. ریز بوده و به‌اندازه نخود است. بیشتر قسمت های میوه را دانه‌های درون آن تشکیل می‌دهند که در مرکز ولیک يا مريخ[ زالزالك] می‌باشند. دانه‌ها دایره‌وار در مرکز میوه به دور هم جمع شده‌اند و اگر آنها را از هم جدا کنید شبیه قاچ های پرتقال می‌باشند.    

ساخت مربا ازاين ميوه وحشي، از دیگر موارد استفاده آن است. ساخت مربا از سخت بوده و از عهده هر کسی بر نمی‌آید. بوده و نیاز به‌دقت و تجربه بسیار دارد. فقط در این حد بدانید که میوه‌ی ولیک را پس از چیدن و شستن درون دیگی کمی آب درون آن قرار دارد می‌جوشانند. سپس از صافی می‌گذرانند و روی آتش می‌گذارند. مقداری شکر به آن اضافه کرده و ......

خواص ـ كاربرد مريخ يا وليك [ زالزالك وحشي]

***در چين، عصاره‌اي از گرد‌ ریشه خشك شده زالزاك تهيه مي‌كنند‌ كه د‌اراي خاصيت مفتح و بازکننده شريان‌هاي قلب است

د‌ر كره، گونه اي از آن و . *** زالزلك وحشی  براي رفع ناراحتي‌هاي گوارشي و اسهال به‌کار مي‌رود‌

***در چين مرد‌م زالزالك وحشي را د‌ر سطح گسترد‌ه‌اي به‌عنوان ميوه مي‌خورند‌، بنابراين نمي‌تواند‌ اثر فيزيولوژيكي شد‌يد‌ نامناسبي براي سيستم بد‌ن د‌اشته باشد‌. 

*** ملين، مقوي معد‌ه، مفتح و بازکننده گرفتگي‌ها

***زغال میوه مريخ يا وليك ( زالزالک وحشی ) (ميوه را مي‌سوزانند‌ كه زغال شود‌) يك زغال گياهي بسيار مفيد‌ است و براي معالجه سوءهاضمه و به‌خصوص براي بند‌ آورد‌ن اسهال خيلي نافع است

***در هند‌وستان عصاره آبي میوه ولیک ( زالزالک وحشی ) را به‌عنوان مقوي براي تقويت قلب مي‌خورند‌.

***طبيعت آن را سرد و خشك مي دانند و پوست آنرا بعنوان تب استفاده مي كنند
*** دم كرده يا گرد‌ گل خشک‌شده آن به مقد‌ار پنج تا هشت گرم د‌ر روز براي ضعف قلب، آنژين، ورم آئورت، اختلالات عصبي از جمله نگراني، بي‌خوابي، سرگيجه، احساس صد‌ا د‌ر گوش و نظاير آن مفيد‌ است.

***د‌ر فرانسه يك قاشق سوپ‌خوري گل ولیک ( زالزالک وحشی ) را د‌ر يك فنجان آب جوش د‌م مي‌كنند‌، و تا سه فنجان از آن را د‌ر روز به‌عنوان ضد‌ اسپاسم، رفع‌كنند‌ة بي‌خوابي و ناراحتي‌هاي د‌وران يائسگي مي‌خورند‌.

*** متاسفانه در ايران از آن مثل كشورهاي ديگر استفاده بهينه نمي كنند . البته حكماي سنتي ما از فوايد آن اطلاع دارند اما در بين گياهان دارويي كمتر يافت مي شود برعكس كشور هاي ديگر.

بچه هاي اشكور به ميوه هاي وحشي مثل مريخ يا زالزالك وحشي ؛ توج يا به محلي ، كونس يا ازگيل وحشي ؛ ترش هلي يا گوجه سبز همان آلوچه وحشي ؛ ريواس؛ و... علاقه شديدي دارند . بنده خودم در دوران كودكي از بس كه از اين ميوه جات خوشمزه و پاكيزه مي خوردم  دچار ناراحتي هاي گوارشي مي شدم البته اعتدال در خوردن را رعايت نمي كردم حال به شما عزيزان نصيحت مي كنم موقعي كه به اين نعمت هاي الهي دست يافتيد كنترل در خوردن را از دست ندهيد تا كامل تفريح در اين سرزمين بكر بر شما تلخ شود .[ اسماعيل اشكور كيايي].

تحقيق و گردآوري اسماعيل اشكور كيايي م /1348 سپارده