سرزمين اشكور كجاست؟[قسمت پنجم]
سرزمين اشكور كجاست ؟ قسمت پنجم
سرزمين اشكور داراي سابقه چندين هزار ساله بوده و در همه زمان هاي خوش درخشيده ؛اکثر روستاهای آن در قدیم جزئی از منطقه باستانی اشکور میباشد بطوری که اشکور با سابقه تاریخی چند هزار ساله مقدم بر دیلمان بوده. آثار زیادی از اسطورهها و قلعهها در اشکور بجا مانده است که نشانه هایی از تاریخ کهن این مرز و بوم می باشد. مانند بخش اشکبوس و کاموس کشانی از پهلوانان نامی ایران که در شاهنامه فردوسی بدان اشاره می نماید از شهر قدیمی کشان در روستای کلکامیس کنونی بوده و شهر درویشان در کنار کشان زادگاه منصوب به این دو پهلوان نامی ایران است. آثار قلعه کاموس بوسیله قبرگیران تقریبا از بین رفته و پیتر ولی فرانسوی چند دهه قبل از آن دیدن کرده است و می نویسد جز آثاری سفالهای رنگی در آن پیدا نکردم چون قبل از من حفاریهای زیادی در آن بعمل آمده بود. آثار لوله کشی بوسیله پوشینههای سفالی در شهر کشان دیده میشود.
اشكور سرزمين كيافريدون اشكوري – فيروزان اشكوري – نعمان اشكوري مي باشد. سرزمین باستانی و محل حكمراني امیران مقتدرکیایی [ سادات آل كيا كه بر گيلان حكومت كردند]، هزار اسبی اشکوری، آل کاکی و فیروزانیان اشکوری، منطقه ای پرجوش و خروش در زمان حکومت پادشاهان اشکانی و روزگاری محل اختفا و پناهگاه شاهزادگان ساسانی، در سده هاي اوليه اسلام مردم اين سرزمين با پناه دادن ناصر الكبير از نوادگان امام سجاد [ع] و پشتيباني نظامي و تداركاتي از وي زمينه گسترش شيعه در گيلان را سبب شدند. و حقير با بررسي هاي تاريخ به اين نكته پي برده ام كه منطقه اشكور در گسترش شيعه در ايران نقش بسزايي داشته است همانگونه كه سادات آل كيا حكمران گيلان زمينه حكمراني شاه اسماعيل صفوي را فراهم نمودند و نقش مهمي را در برسميت شناخته شدن شيعه در كل ايران ايفا نمودند. در اينجا اسطورها و قهرمان اشكور معرفي شدند در ادامه معرفي عجايب هفتگانه اشكورات از زبان قلم يگانه چاكلي مي پردازيم.
ششم تيرماه اسماعيل اشكور كيايي1348سپارده
معرفي عجايب هفتگانه اشكورات گیلان
تاريخچه مسجد روستاي رودبارک معروف به آستانه هفت امام روستاي رودبارک
روستاي رودبارک از اشكور سفلي كه با روستاهاي نرکي و توسهچال همسايه بوده ودر35 کيلومتري بخش رحيمآباد و 50 کيلومتري جنوب شرقي شهرستان رودسر واقع شده است.در قرن سوم هجري به دستور ناصر الحق [ ناصر الكبير عليه السلام] ابومحمد حسن معروف به حسن اطروش نوه حسن بن زيد بن امام سجاع عليه السلام مسجدي ساخته شد که بعدها اين مسجد بنام آستانه هفت امام معروف گشته است. با اينکه هفت امام در اين بقعه به خاک سپرده شدهاند، ليکن هيچکس نبود که در ان زمان نام يکي از آنها را به خاطر داشته باشد.
در داخل آستانه يک ميله آهني قراردارد که مزار هفت امامزاده را از قسمت ديگر آستانه جدا ميکند.چشمهاي نيز در پايين آستانه قراردارد که آب آن شور و براي دفع امراض از آن استفاده مي شود.درب چوبي که به بي بي هيبت معروف ميباشد، در قسمت غربي ديوار آستانه نصب گرديده و اعتبار زيادي به آستانه هفت امام بخشيده است. تا کنون اين درب دوبار توسط کساني به سرقت رفته، ولي به لطف خدا دوباره به جاي خودش برگشته است.ضمنا اهالي روستاي رودبارک ميگويند: در پايين روستا سوراخي وجود دارد که اگر موجود زندهاي درنزديکي آن قرار گيرد، در اثر گاز فراوان از بين ميرود.
کوه عروس و داماد روستاي زياز
روستاي زياز با روستاهاي آغر بن کندسر، گرمابدشت،ديورود و سجيران همسايه بوده و در 26 کيلومتري بخش رحيمآباد و 41 کيلومتري جنوب غربي شهرستان رودسر واقع شده است. همچنين روستاي زياز، مرکز دهستان اشکور سفلي نيز ميباشد.
در شمال منطقه سي پل، کوه سنگي با شيب بسيار تند واقع گرديده است که در بالاترين نقطه آن دو مجسمه سنگي بشکل عروس و داماد قرار دارد. نقل است که در گذشتههاي دور پسر و دختري بدون اذن والدين خويش زندگي زناشويي خود را آغاز ميکنند تا اينکه در اثر اين بي حرمتي مورد عاق والدين واقع شده و در نقطهاي که در حال حاضر به " عروس و داماد " معروف است، به شکل دو انسان تبديل به سنگ ميشوند. كوه عروس و داماد بواسطه اينکه در بين کوههاي ديگر اشکور از زيبايي و شکوه خاصي برخوردار بوده و نظر هر بينندهاي را در حال گذر از اين منطقه به خود جلب نموده و ناخودآگاه متوجه عظمت خالق هستي که باعث اين همه زيبايي است، مي نمايد
درياچه روستاي صمد آباد
روستا ي صمدآباد با روستاهاي اکبرآباد، برمکوه، تلابنک، وگلخاني، دشتک و زراکي همسايه بوده و در 54 کيلومتري بخش رحيمآباد و 69 کيلومتري شهرستان رودسر واقع شده است.ساکنان اين روستا معتقدند که نام اصلي اين روستا در گذشته چيز ديگري بوده است. نقل است که در گذشته دو سيد در تاريکي شب وارد اين روستا شده، اما کسي حاضر نشد که آنان را در منزل خود پناه دهد تا اينکه سرانجام در منزل پيرزني که تنها زندگي ميکرد وارد ميشوند در اين هنگام آن دو به پير زن از آب گرفتن تمام روستا خبر ميدهند. سپس وقت موعود فرارسيد و تمام روستا را آب فرا ميگيرد.
بعدها فردي به نام صمد تصميم به آباداني اين روستا ميگيرد. از آن زمان تاکنون اين روستا به صمدآباد معروف گشته است. درياچهاي نيز در اثر آبگرفتگي از آن زمان تا کنون برجاست که يکي از بزرگترين درياچهها و از جمله عجايب هفتگانه اشکور به شمار ميآيد.
غار وادار روستاي دليجان
روستا ي دليجان با روستاهاي تواسانکش و ياسور همسايه بوده و در 47 کيلومتري بخش رحيمآباد و 62 کيلومتري شهرستان رود سر واقع شده است
غار وادار، آثار آبادي و آجرهاي قديمي در کجيل سرا ((kojil sara ))، آسياب قديمي بوميتله ((bomeytale )) از نقاط معروف و قديمي اين روستا به شمار ميرود. غار وادار که در مشرق روستا واقع شده از منطقه ونکش ((h venekas )) شروع و تا غار وادار امتداد دارد.
در فاصله اين دو نقطه که بصورت تونلي زيرزميني است دهانه آن در منطقه وادار گشاد و پهن ميگردد و در حال حاضر در اين نقطه بصورت يک غار آشکار است. اين غار در امتداد سرچشمه رودخانه آسمانرود واقع شده و از حيث قدمت داراي تاريخ بسيار دور ودرازي است و يکي از عجايب هفتگانه اشکور به حساب ميآيد.
دارگردان رجه " روستاي گيري "
روستا ي گيري با روستاهاي کياشکول، ميانرود و محمودلات همسايه بوده و در شصت و هشت کيلومتري بخش رحيم باد و 83 کيلومتري جنوب شرقي شهرستان رودسر واقع شده است. اين روستا در منتهي اليه اشکور بالا و در پاي قله معروف بزاکو قرار گرفته است در ميان منطقه زورو و قله بزاکو، دارگردان رجه واقع شده است که استان گيلان و استان مازندران را از همديگر جدا ميکند.در اين نقطه تصوير چند انسان که در حال حمل درخت بوده بصورت سنگ سياه درآمده و چشمان تمامي آنها به طرف کوه بلور يا شاه سفيدکوه ميباشد. نظير اين مکان (( کوه عروس و داماد )) در نزديکي روستاي زياز بوده که اين نقطه نيز يکي ديگر از عجايب هفتگانه اشکور به شمار ميآيد.
سرچشمه رودخانه آسمانرود واقع در روستاي گيري
آسياب قديمي که در جنوب روستاي مذکور واقع شده است ، در حال حاضر متعلق به آقاي کشتگر ميباشد. اين آسياب شايد يکي از معدود آسيابهاي اشکور است که هنوز هم از مناطق دور و نزديک براي آسياب کردن گندم مورد استفاده قرار ميگيرد.علت اصلي برقراري اين آسياب آب فراواني است که از دهانه يک سنگ بزرگ بيرون ميآيد که اين محل سرچشمه رودخانه آسمانرود ميباشد. اين چشمه که معروف به آسمانرود بوده به علت صافي و زلالي آب به اين نام معروف گشته است. و بعنوان يکي ديگر از عجايب هفتگانه اشکور معرفي گرديده است.
تونل طولاني روستاي يازن
روستا ي يازن با روستاهاي تمل، نارنه و سپارده همسايه بوده و در 118 کيلومتري جنوب شرقي شهرستان رامسر واقع شده است
دراين روستا در انبار کاه شخصي به نام صدرا... يازني يک تونل بسيار طولاني وجود دارد که به عقيده اهالي راه به جايي دارد صاحب کتاب از آستارا تا آستارباد نيز از وجود اين تو نل بسيار طولاني در روستاي يازن ياد ميکند. اين تونل يکي ديگر از عجايب هفتگانه اشکور به حساب ميآيد
از کليه هموطنان عزيز و علاقهمند به زيارت و سياحت دعوت ميگردد، بويژه درماههاي ارديبهشت الي مهر ماه ( ايام خوش آب و هوا ) از عجايب هفتگانه اشکور و ساير نقاط ديدني و جذاب مناطق اشکورات که داراي قدمت ديرينه پس از اسلام دارد، بازديد فرمايند.
منبع: يگانه چاكلي،؛حسن، كتاب جغرافياي تاريخي اشكور ،ناشر تابان،چاپ اول سال 1381
استفاده از اين خبر فقط با ذكر نام شمال نيوز مجاز مي باشد.
در نوشتارهاي ديگر به معرفي حكمرانان ؛ فرماندهان ؛ بزرگان و روحانيون اين ديار مي پردازيم . خانداني روحاني چون معصومي حسيني و حكمراني چون هزار اسبيان و كياييان و فرماندهاي همچون آل كاكي و فيروزان و نعمان .... كه هر كدام در جاي باعث سربلندي مردم اين سرزمين شدند و گاها تا صدها سال بر سرزمين طبرستان و گرگان حكومت كردند. غيوراني كه در سپاه ناصر الكبير كم نبودند . اكنون نيز سرداران شهيد اين ديار نام آن را زنده نگه داشته اند . دانشمنداني چون پرفسور ايرج محمد پور بلترك استاد برجسته شيمي جهاني ؛ استاد علامه جعفري اشكوري ؛ حضرت آيه الله الياس شريفي اشكوري ؛ حجة الاسلام و فخر الاماثل و الاعلام آقاى آقا سيد احمد حسينى اشكورى و ...در دانشگاهها و حوزه ه اي ايران اسلامي به خدمت مشغولند كه ذكر اسامي تمامي آنها در اين نوشتار نمي گنجد . در آينده سعي مي نماييم بضاعت خود در شناساندن آنان بكوشيم . انشاء الله .
اسماعيل اشكور كيايي . 1348 / سپارده ساكن تهران .