سرتربت امام {مزار سادات آل کیا }واقع در سمام اشکورات منطقه املش

سرتربت امام واقع در سمام اشکورات منطقه املش

{مزار سادات آل کیا حاکمان گیلان}

سرتربت امام - سمام اشکورات

منطقه اشکورات شامل روستاهایی می شود که در حومه شهرستانها و شهرهای رامسر و رحیم آباد و رودسر و املش واقع شده . در منطقه املش اشکورات شامل کجید و سمام می شود. سرترتب امام در منطقه سمام اشکورات واقع شده است .لازم به توضیح می باشد که در منطقه سمام از توابع املش مزار ساداتی می باشد که همزمان با حمله تیمور لنگ به ایران در منطقه گیلان حکومت می کردند و مرکز حکومت آنها شهر لاهیجان بود. این سادات تشیع را در گیلان گسترش داده و در نهایت سلسه حکومت آل کیا با سقوط حکومت سلطان احمد که آخرین حکمران گیلان بود توسط شاه عباس صفوی منقرض شد .

حکومت های شیعه در آن زمان سربداران در خراسان و مرعشیان در مازندران و آل کیا در گیلان را شامل می شد.با اینکه سادات مرعشی مازندران توسط تیمور از صحنه روزگار محو شدند اما سلسله آل کیا تا زمان صفویه دوام آورد که بعلت طمع شاه عباس بر تسلط بر ابریشم گیلان که ثروت بزرگی در آن زمان برای دربارش بوجود می آورد ناگریز گیلان به تصرف درامده و سلسله آل کیا برچیده شد. زیارتگاه سرترتب توسط میرزاعلی یکی از سلاطین آل کیا بنا گردیده که قرنهاست مورد توجه زائران و گردشگران می باشد

{نویسنده اسماعیل کیایی}

------------------------------------------------------------------------------

سرتربت امام با وجود داشتن سابقه طولانی، در منابع تاریخی و جغرافیایی معتبر، نامی ازش نیومده وتا چندی پیش، دهکده گمنامی بود. سرتربت یکی از بناهای تاریخی می باشد که در ارتفاعات شهرستان املش {اشکورات – سمام } در محلی بنام کشاچک واقع شده و متعلق به دوره تیموری می باشد یعنی دوره ای که همزمان با آن سادات آل کیا در گیلان حکومت می کردند.

سَرتُربت، محل دفن دو تن از سلاطین کیایی و دو تن از منسوبان او هست{ گورهاى سلطان محمدکيا - فرمانرواى لاهيجان - پسرش ميرزا على کيا و پرى سلطان - دختر سلطان محمد - که بين سال‌هاى ۸۸۳ تا ۹۱۲ هـ.ق فوت شده‌اند }. گورهای این بزرگواران در حیاط این بقعه قرار دارد. حیاط محصور با سنگ بقعه، 6 گور رو در بر گرفته. 4 گور، سنگ قبر با کتیبه داره و 2 گور بدون سنگ قبره. روی دیوار بنا وقف نامه ای از سنگ مرمر نصب شده.مصالح بقعه سَرتُربت از سنگ لاشه و سنگ های مکعب – مستطیل سفید رنگه. این بقعه دو اتاق داره و سقف اتاق ها هم گهواره ای یه. "سید سرا بزرگوار " هم بقعه ای یه که روی کوه بلندی قرار گرفته. بنا به گفته مردم منطقه، 3 مرد و 2 زن از سادات جلیل القدر در این مکان دفن شدن ولی نام هیچکدوم از اونا مشخص نیست دیوارهای بنا از سنگ و آجر با ملاط گِل ساخته شده. چهار طرف بنا، ایوان کتابی داره که دور اونو با تخته محصور کردن. وسط صحن بقعه، ضریح چوبی قرار داره که مرقد 2 تن از سادات رو پوشونده. دور تا دور بقعه رو با قلوه سنگ های کوهی، حصار کشی کردن.

آثاری از آجرهای قرمز رنگ و سفالینه هایی با شکل های مختلف، در سطح محوطه بقعه سید سرا دیده می شه. در محوطه بقعه، درختان میوه به چشم می خوره که سایبان مناسب برای زائرانه.

این مجموعه در قرن 10 هـ . ق شکل گرفته و بانی آن نیز میرزا علی کیا { از حکمرانان گیلان در قرن دهم } است. سلطان محمدکیا ، میرزا علی کیا و پری سلطان و حسنی دراین محل مدفون شده اند. سنگ های قبور این محل از نفاست ( ارزشمندی ) خاصی برخوردار است.

کتيبه‌اى از سنگ مرمر به ديوار حياط نصب است که نشان مى‌دهد اين بنا به دست «ميرزا علي» احداث شده است. تاريخ اين کتيبه، ۸۸۳ هـ.ق است. کتيبهٔ ديگرى نيز به نام بنا «استاد حسين استاد احمدالمسافر» و با تاريخ ۸۸۳ هـ.ق موجود است. در نزديکى اين آرامگاه مسجد کوچکى نيز قرار دارد.

--------------------------------------------------------------

سرتربت امام منطقه سمام اشکورات املش

برگزاری مراسم علم واچینی در سرتربت

همه ساله در آخرین جمعه تیر ماه مراسمی باشکوه با حضور هزاران تن از مردم شرق گیلان که به نام مراسم علم واچینی -باز کردن علم امام حسین(ع) - معروف بوده و سابقه برگزاریش به ۸۰ سال قبل بر می گردد.

این مراسم به پاس دلاور مردی ها و رشادت های آل کیا { حاکمان گیلان }در مناطق گیل و دیلم که پرچمدار نهضت تشیع علوی بودند برگزار می گردد.

در این مراسم علمی که در روزهفتم محرم بسته شده با برگزاری مراسم مداحی و سینه زنی بازمی شود. پس از اقامه نماز جماعت در حرم سرتربت، مردم ازغذای نذری و یا از خوراکی که با خود آورده اند تناول می نمایند.

عده زیادی نیز با قربانی کردن گوسفند، سفره ناهار را در یک فضای صمیمی و نشاط انگیز در صحن سرتربت پهن نموده مشغول صرف غذا می شوند، در این روز با شکوه زیارت همراه با سیاحت بوده و جمعیت زائران و گردشگران که در مراسم علم واچینی شرکت نموده اند در بعضی از سال ها بالغ بر چهار هزار نفر می رسد و به همین مناسبت هر ساله بازارچه پر رونقی از سوی فروشندگان دوره گرد و کسبه ییلاقی در سرتربت دائر می نمایند.

لازم به ذکر است یکی از کرامات این بزرگواران، عدم قبول سقف برای این بقعه می باشد . به گفته اهالی این محل چون این دو امامزاده بی سر می باشند، به همین دلیل با گذاشتن سقف برای این بقعه در اثر باد شدید سقف از جا کنده می شود و هیچ بارانی نیز ضریح این بزرگواران را خیس نمی کند.

همچنین گفته می شود در این مکان سنگی وجود داشته که خاصیت ذره بینی داشته وبا برخورد اشعه خورشید حتی خاک را هم می سوزاند. ولی متاسفانه این سنگ به سرقت رفته است.

آدرس : ایران - استان گیلان

جهت سفر به این مکان مقدس و دیدنی می توانید از دو مسیر جاده ای اشکورات رحیم آباد و یا از لات لیل استفاده نمائید.

منابع:

کتاب سيماي میراث فرهنگی :گیلان ناشر سازمان ميراث فرهنگي كشور – تهران 1381- 2002

http://www.negahmedia.irسایت :

vista.ir/content/سایت

و مقاله برادر بزرگوارمان آقا سید سجاد عباسی

-------------------------------

شجره نامه سادات آل کیا که بر گیلان حکومت می کردند از جمله سلطان محمد کیایی و فرزندش سلطان میرزاعلی کیا که در سرتربت اشکور مدفونند.

امیر کیای ملاطی